Gelderse verhalen van boeren, burgers en buitenlui.
70 jaar plattelandsgeschiedenis
252 pagina’s full colour, gebonden
ISBN: 9789492055231.
Uitgave: Nabij Producties Barneveld
Prijs: € 27,50.
Hoe zag het leven op het Gelderse platteland er de afgelopen zeventig jaar uit? In vierentwintig persoonlijke verhalen wordt een beeld geschetst. Van de wasdag tot de slacht, van het zaaien tot het oogsten en van schoolgaan tot trouwen om het bezit te vergroten; het komt in deze uitgave aan bod. Maar ook de schaapherder en de molenaar vertellen over hun leven en bieden zo een kijkje in de plattelandsontwikkeling van de afgelopen jaren.
Tractor rijden vanaf een jaar of zes, boeren die meer kinderen hadden dan koeien, hooibouwverlof en verlof om kievitseieren te zoeken. Maar ook ‘je hele leven werken voor een klein kastje met wat spulletjes, de kleren die je aan hebt en een bijbeltje’. Het zijn enkele voorbeelden van persoonlijke herinneringen uit de uitgave, die een indruk geven van het leven op het platteland zo’n zeventig jaar geleden.
In een gezin met een grote en een kleine knecht, een grote en een kleine meid en acht kinderen, moest hard gewerkt worden om rond te kunnen komen. Iedereen werkte mee op het land om de oogst binnen te halen. De boerin en de meid waren drukdoende om alle was op de wasdag weg te werken. En na de slacht was het een week lang vlees braden en wecken. Saamhorigheid en noaberschap geven geen idealisering van de werkelijkheid weer, maar waren onontbeerlijk in het leven van elke dag.
Ontwikkelingen als het eerste ‘rietuug zonder peerde’, de invloed van de pachtwet en de relatie tussen Scholteboeren en hun pachters komen aan bod. Dat geldt eveneens voor het nu weer actuele thema van inwonende ouders en de zorg voor elkaar over generaties heen. Niet alleen boeren doen hun verhaal: een schaapherder en molenaar hebben eveneens een plek gevonden in deze uitgave. Hun verhaal illustreert onder andere de invloed van mechanisatie en ruilverkaveling.
Veel kennis over historische boerenerven en het boerenleven is verdwenen. Boerenwijsheden, tradities en gebruiken vervagen. De indeling van boerenerven verandert. Het platteland gaat met de tijd mee en past zich aan nieuwe functies aan. Voor een vitaal platteland, waar het goed wonen, werken en recreëren is, is het cultuurhistorisch landschap echter van belang.
Stichting Landschapsbeheer Gelderland en Erfgoed Gelderland hebben een aantal jaren geleden het initiatief genomen om het leven op boerenerven op te tekenen. Persoonlijke verhalen dragen bij aan een groter begrip voor het boerenerf als centraal onderdeel van het cultuurhistorisch platteland. Vrijwilligers van de Oral History Werkgroep Gelderland gingen met enthousiasme de paden op en lanen in: van Culemborg tot Winterswijk en van Ederveen tot Zelhem. Zij interviewden de plattelandsbewoners die hier de afgelopen zeventig jaar woonden en werkten, wat resulteerde in deze uitgave.
Deze titel is helaas uitverkocht. U kunt de verhalen hier online lezen.